اقیانوس وحی

بیا زین قالب خاکی سفر کن / بر اقیانوس وحی حق گذر کن

اقیانوس وحی

بیا زین قالب خاکی سفر کن / بر اقیانوس وحی حق گذر کن

مخارج حروف (۱)

امام علی علیه السلام می فرمایند : الترتیل تجویدُ الحروف و حفظ الوقوف
                                                                    (کتاب النشر – علامه محمدابن الجزری )
طبق فرموده ی مولای متقیان رعایت احکام تجویدی واداء حروف نیمی از ترتیل و رعایت موارد وقف وابتدا نیم دیگر آن را تشکیل می دهد .
مخارج حروف
در علم تجوید محل خروج حرف – جایگاه تولید حرف را گویند .باید دانست که محدوده ی تولید حرف در انسان به 5 موضع اصلی تقسیم می شود . تعداد مخارج حروف 17 عدد است و ترتیب شمارش ونام گذاری مخارج حروف از سمت ریه ها به سوی دهان است .
مواضع پنج گانه ی دستگاه تکلم :
1-جوف 2- حلق 3- لسان 4- شفتین 5- خیشوم
1- موضع جوف
در اصطلاح تجوید به (( حجم و فضای خالی دستگاه تکلم )) جوف گفته می شود .این موضع یک مخرج بیشتر ندارد .
مخرج اول : محل خروج (( حروف مد ))
این حروف بدون تکیه به قسمت معینی از دستگاه تکلم در فضای دهان تولید و خارج می شود
حروف مدی : ( الف مدی – واو مدی _ یاء مدی ) در زبان عرب هیچ تفاوتی بین صداهای کوتاه وکشیده نیست مگر از لحاظ زمان کشش صوت . در بخش روخوانی توضیحات لازم آمده است .
2- موضع حلق   
حلق در علم تجوید به قسمتی از دستگاه تکلم گفته میشود که از پایین به تارهای صوتی در حنجره واز بالا به مرز زبان کوچک (لهاة) محدود می شود . موضع حلق دارای سه مخرج است : أقصی الحلق _ وسط الحلق _ أ دنی الحلق
مخرج دوم : محل خروج ((ء – ه ))
این مخرج (أقصی الحلق ) نام دارد یعنی دور ترین قسمت حلق نسبت به دهان است . هنگام اداء حرف همزه تارهای صوتی به هم می چسبند وهوای خروجی محبوس شده ودر لحظه ای که تارهای صوتی به شدت از یکدیگر جدا می شود ، هوا به صورت انفجار به بیرون پرتاب می شود وصدای همزه تولید می شود .در تجوید باید همزه به تیزی وقدرت ادء شود (مهم)
نکته : به روایت حفص از عاصم تنها در یک مورد سست خواندن همزه الزامی است . همزه ی دوم در کلمه ی ءأعـجَمیٌ ، (فصلت -44).
هنگام اداء حرف هاء تارهای صوتی بدون ارتعاش فقط به هم نزدیک می شود ومسیر هوای خروجی را تنگ می کند ، سایش هوا دراین محل حرف هاء را تولید می کند .

مخرج سوم : محل خروج (ع- ح )     
این مخرج( وسط الحلق )نام دارد . در اثر تنگ شدن دیواره های حلق هوای بازدم –بدون ارتعاش سایش پیدا می کند وصدای گرفته ی( ح) ایجاد می شود .اگر به آن ارتعاش تارهای صوتی را اضافه کنیم صدای (ع) تولید می شود . صدای عین مانند صدای حاء گرفتگی وخشونت ندارد بلکه به نرمی به دیواره های حلق کشیده می شود . این دو حرف نباید با درشتی وتفخیم اداء شود.  

مخرج چهارم : محل خروج (غ- خ )
این مخرج( ادنی الحلق )نام دارد که نزدیک ترین محل حلق به دهان است . صدای (غ) نرم و ممتد است وبا ارتعاش تارهای صوتی همراه است .مانند صدای غرغره ی آب در گلو ویا صدای نوزاد در لحظات راحتی وسیری .
حرف( خ) صدای خراش در مخرج ایجاد می کند وتارهای صوتی مرتعش نمی شود.این دو حرف درشت وپرحجم است .
حروف شش گانه ی ( ء – ه – ع – ح – غ – خ- )را(( حروف حلقی )) می گویند .

ادامه ی این درس  را بزودی ارائه می کنم . انشاالله استفاده ی لازم را برده باشید .نظر  یادتون نرود .التماس دعا
                                                                             یا حق
نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد