طرق وقف بر آخر کلمه

---

                                             «  هوالحقّ  »                                                 

                                                                                                                                                                                        

پیامبر فرمودند : هر کس برای کسب رضایت خدا وآگاهی در دین قرآن بیاموزد ، ثوابی مانند همه ی

 آنچه  که به فرشتگان و پیامبران و رسولان داده شده ، برای اوست .

                                                                       ( وسائل الشیعه ۶/۱۸۳/۷۶۸۳ ) 

سلام ببخشید من مدتی  که به روز نشدم و ازدروس قرآنی چیزی تایپ نکردم ، تصمیم دارم از این به بعد دروس را خلاصه تر و اهم را خدمت تان ارائه کنم  . خوشحال می شوم با  نظرات و انتقادات خود مرا در این امر یاری کنید .

ابتدا لازم می دانم کلمه ی وقف را معنا سپس به طرق وقف بپردازیم . وقف در لغت به معنای ایستادن – باز داشتن  و در قرائت به  معنای قطع صوت هنگام قرائت که همراه با تجدید نفس وسپس ادامه ی قرائت می باشد . وقف به حرکت در قرآن جایز نیست و باید با توجه به حرکت حرف آخر کلمه  صورت گیرد .

انواع طرق وقف بر آخر کلمات :

 قول مشهور : {1- ابدال 2- اسکان }

1 – وقف ابدال یعنی تبدیل کردن حرف آخر کلمه به حرف دیگر در موقع وقف ، که این نوع وقف دو مورد است ؛

 الف :وقف بر ( ـة  ة ) : وقتی حرف آخر کلمه ای تاء تأنیث باشد به هاء ساکنه تبدیل می شود . مانند : رَحْمَةً ـــــــ رَحْمَهْ ، اَلصََّلوة ِ ـــــــ اَلصَّلوهْ

ب: وقف بر تنوین نصب : وقتی حرف آخر کلمه دارای تنوین نصب  (ـــــً ) باشد ، به الف مدی تبدیل می شود . مانند :  غَفُورً ا  ـــــــــــ  غَفُورا

2- وقف اسکان یعنی ساکن کردن حرف آخر کلمه هنگام وقف ؛ درحرکت  حرف آخر کلمه  غیر از تنوین نصب بقیه حرکات و تنوین ها هنگام وقف تبدیل به حرف ساکن می شوند . مانند : جَبّارٌ ـــــــ جَبّارْ   

نکته : ها ء ضمیر در هر حالت و با هر حرکت که باشد  در هنگام وقف ساکن می شود .  مانند : لَهُ ــــــ لَهْ   وهمچنین اگر حرف آخر کلمه ای ساکن یا یکی از حروف مدی باشد بدون تغییر خواهد بود .

 قول غیر مشهور : { 3-  الحاق  4- روم  5- اشمام }

3-  وقف الحاق : یعنی اضافه کردن هاء ساکنه  یا هاء سکت به آخر بعضی از کلمات هنگام وقف . فایده ی این وقف حفظ حرکت آخر کلمه  موقع وقف است مانند : لَمْ یَتَسَنَّ  ــــــ لَمْ یَتَسَنّهْ  (در روایت حفص از عاصم )

 4- وقف روم : یعنی قصد کردن ، یک سوم حرکت  آخر کلمه در این وقف خوانده می شود . این نوع وقف به شنونده می فهماند که حرکت آخر کلمه چه بوده است وفایده ی آن همین است ، ولی باید دقت کرد تبدیل به قلقله نشود ( با قلقله و سکت در درسهای آینده آشنا می شویم )

5- وقف اشمام : بوئیدن چیزی را اشمام گویند و در تجوید جمع شدن لبها به حالت ضمّه را گویند . که به دو صورت است ؛ اشمام بر حرف مضموم در آخر کلمه که فقط لبها را به صورت ضمه در می آوریم  . این وقف اختیاری است و کاربرد زیادی ندارد . اشمام میان کلمه فقط در کلمه (لاتَأمَنَّا ـ  یوسف/11 ) که فعل نفی است و انجام آن لازم می باشد . هنگامی که نون مشدّد اداء می شود لحظه ای لبها را به حالت ضمّه در می آوریم .

                                               یا حق